نمونه سؤال زبان فارسي 1 (نيم سال دوم)
1.زبان شناسان برای حل مشکل دگرگونی زبان چه راه حلی اندیشیده اند؟
2.عبارت زير را كه در حوزه ي زبان شناسي تاريخي است ،به زبان امروز بازنويسي كنيد.
«بارانكي خردخرد مي باريد ،چنان كه زمين ترگونه مي كرد.»
3.عبارت زير را كه در حوزه ي زبان شناسي تاريخي است ،به زبان امروز بازنويسي كنيد.
«مرد پارسي هم دست تنگ بود و وسعتي نداشت كه حال مرا مرمتي كند.»
4.منظور از علمي بودن زبان چيست؟
5.دو جمع عربی مثال بزنید که در فارسی با معنی مفرد به کار می رود.
6.جمله ي زير با ذكر دليل ويرايش كنيد.
خواص هاي فراوان سير بر هيچ كس پوشيده نيست.
7.درست و نادرست بودن جمله های زیر را مشخص کنید.
زبان شناسان براي مشكل تغيير و تحول زبان راهي نيافتند
زبان شناسي را مطالعه ي علمي زبان تعريف كرده اند .
زبان شناسي سنّتي را به نام زبان شناسي همگاني يا ساخت گرا نيز مي شناسند.
8.هدف از مطالعه ي زبان در گذشته چه چيز هايي بود؟
درس شانزدهم
1.واژه ی «چند» در جمله ی زیر صفت پرسشی است یا ضمیر پرسشی؟ با ذکر دلیل نوع آن را بنویسید.
« چند کتاب خوانده ای؟»
2.چهار وابسته ي پشين در گروه هاي اسمي زير وجود دارد ، زير آن ها خط بكشيد و نام آن ها را بنويسيد.
چه كار بزرگي! ..................اين كتاب....................هيچ كار بزرگي...................دو مرد دانا........................
درس هفدهم
1.دو مورد از ویژگی های یک نوشته ی ساده را بنویسید.
2.به جاي واژگان زير برابر هاي مناسب بنويسيد.
الف- مستعمل ب- گفته آمد
3.نوشته ي زير ساده است يا پر تكلف؟ دو دليل بنويسيد.
« علماي علم النفس پس از تحقيقات و تفحصات عميق بالاخره از اين حقيقت مسلّم پرده برداشته اند كه بين افراد جامعه ي بشريت از نظر لون هاي مختلف ،از لحاظ فراست و هوش و قدرت تفكر، اختلافي در كنه امر وجود ندارد.»
درس هجدهم
1.در گروه اسمی زیر هسته و وابسته را با نوع آن مشخص کنید. نمودار درختی آن را رسم کنید
کدام درس تاریخ
2.از فعل(خورده بودم) ساخت های زیر را بسازید.
صفت فاعلی : صفت لیاقت:
3.نوع صفت های بیانی زیر را بنویسید.
زشت شسته ایرانی زیبا
4.با بن ماضی و بن مضارع فعل« خواهد دوید» صفت مشتق بسازید.
5.نوع صفت هاي بياني واژه هاي مشخص شده را بنويسيد.
غذاي خوردني..........................مرد اصفهاني..........................................موي سفيد.............................
6.نام وابسته ها ي پسين را كه مشخص شده اند ،بنويسيد.
غذاي سوخته..............................................كتاب علي........................................
7.جدول زیر را کامل کنید.
|
فعل |
صفت فاعلي |
صفت لياقت |
صفت مفعولی |
|
مي رود |
|
|
|
8.در عبارت:
« از آن روزي كه استادم را در برترين موقعيت علمي يافتم چند ماهي مي گذرد كه هيچ خبري از او ندارم.»
الف- كدام واژه صفت نسبي است؟ آن را با پيكان به هسته متصل كنيد.
ب-هريك از واژگان مشخص شده، چه نوع وابسته ي پيشيني است؟
9.با فعل «مي دود» دو صفت فاعلي بسازيد.
10.ويرايش كنيد.
آيا چگونه مي توانيم در آسمان معرفت به پرواز درآييم؟
11.علت نادرستي جمله ي زير را بنويسيد.
«آيا چرا آن ها درس نمي خوانند؟»
12.با توجه به عبارت زير
«خواب زمستاني درختان و بيداري بهارانه ي بذرها معلّمي است كه در كلاس بزرگ آفرينش با ما دانش آموزان سخن مي گويد.»
الف- ساختمان واژه هاي مشخص شده را بنويسيد.
ب- فعل «مي گويد» را با حفظ شخص به زمان آينده بنويسيد.
پ- با بن ماضي و بن مضارع فعل «مي گويد» صفت مشتق بسازيد.
13.با توجه به عبارت زير
«مردم اشتباهات زندگي را روي هم مي ريزند و از آن ها غولي به وجود مي آورند كه نامش تقدير است.»
الف- نوع وابسته هاي پسين مشخص شده را بنويسيد.
ب- اجزاي جمله ي «نامش تقدير است» را مشخص كنيد.
پ- واژه ي « اشتباهات» را از نظر شناس و ناشناس و اسم جنس بررسي كنيد.
14.با توجه به نمودار زير،يك گروه اسمي مناسب مثال بزنيد.
گروه اسمي
هسته وابسته وابسته
اسم صفت مضاف اليه
... ... ...
درس نوزدهم
1.عام ترين و صميمانه ترين نوع نوشتن ...................است.
2.چرا خاطرات بعضي از نويسندگان پرارزش ترين آثار به جامانده از آن هاست؟
درس بيستم
1.در جمله ی زیر ،ضمیر را مشخص کنید و نوع آن را بنویسید.
علی کتابی را از کتاب خانه گرفت و آن را مطالعه کرد.
2.نوع ضمیر را در جمله های زیر مشخص کنید.
آن ها با اشتیاق از میان گل و لای که حاصل جزر و مد آب خور است، خود را به قایق ها می رسانند و ساحل را به سوی جبهه های فتح ترک می کنند و به راستی آن چیست ؟ که همه ی ما را در این جا در این نخلستان ها گرد آورده است.تو خود جواب را می دانی عشق.
3.در جمله هاي زير «صفت پرسشي » را تبديل به «ضمير پرسشي» كنيد و«ضمير پرسشي» را تبديل به «صفت پرسشي » كنيد.
الف- حقيقت كدام كلام، ما را به سرمنزل مقصود هدايت مي كند؟
ب- كتاب تاريخ را چند خريديد؟
4.در جمله هاي زيربه جاي «ضمير شخصي جدا» ، «ضمير شخصي پيوسته » بياوريد و به جاي «ضمير شخصي پيوسته »،«ضمير شخصي جدا» به كار بريد.
الف- دوستم از قهرمانان مسابقات ورزشي است.
ب- افكار شما مرا به ياد دوست ديرينه ام مي اندازد.
5.در جمله ي زير «صفت پرسشي » را تبديل به «ضمير پرسشي» كنيد.
«خواندن چه شعري بيش از همه تو را به وجد مي آورد؟»
6.در جمله ي زيربه جاي «ضمير شخصي جدا» ، «ضمير شخصي پيوسته » بياوريد.
«كتاب هاي شما را خواندم.»
7.واژه ي «كدام» را در دو جمله بنويسيد كه در يك جمله صفت پرسشي و در جمله ي دوم ضمير پرسشي باشد؟
8.ويرايش كنيد.
آن قدر مطلب را برايش تكرار كردم كه به قول معروف خسته شدم.
به خوابي عميق فرو رفته بود به قول معروف خيال بيداري نداشت.
9.با توجه به متن داده شده، به پرسش هاي زير پاسخ دهيد.
«ناگهان ديروز دوست خود را ديدم و به او گفتم مي خواهم در برخي امور مرا ياري كند.»
الف- مرجع ضمير «او» كيست؟
ب- كدام واژه «ضمير مشترك» است؟
10.واژه ي «همين» را در يك جمله به صورت« صفت اشاره» و در يك جمله به صورت «ضمير اشاره» به كار بريد.
11.«شناسه» ها را با «ضمير هاي شخصي پيوسته» مقايسه كنيد.
12.با توجه به عبارت زير
« صدایی ترسناک از انتهای حنجره اش برخاست و سکوت پنجره ها را با نعره ی سنگ شکست.»
الف-نمودار شاخه ای گروه اسمی «صدایی ترسناک» را رسم کنید.
ب- يك ضمير در متن بيابيد و نوع آن را بنويسيد.
پ- فعل مشخص شده را در جمله اي به كار ببريد كه گذر آن با جمله ي متن متفاوت باشد.
13.در جمله ي
«مثنوي اثر معروف مولوي است كه مولوي در آن ،حكايات پند آموز بسياري دارد.»
الف- ضمير را بيابيد.
ب- نوع ضمير را مشخص كنيد.
ج- مرجع ضمير كدام كلمه است؟
درس بيست و يكم
كدام يك از واژه هاي (دل) و (سبو) در صورت اضافه شدن ،به (ي) ميانجي نياز دارد؟ چرا؟
چه كلماتي اهمّيّت املايي دارند؟
درس بيست و دوم
1.گذاشتن تاريخ نامه در گوشه سمت.................. بالا ،در نامه هاي اداري لازم است.
2.چرا جمله ي « ملّت ايران بر عليه رژيم سلطنتي قيام كرد.»از نظر نگارشي نادرست است؟
3.درباره ي موضوع زير يك نامه ي اداري بنويسيد.
درخواست انتقال پرونده ي تحصيلي شما به مدرسه ي ديگر
4.درباره ي موضوع زير يك نامه ي اداري بنويسيد.
«نامه به مؤلفان كتاب زبان فارسي با عنوان دفتر برنامه ريزي و تأليف كتاب هاي درسي»
اشكالات نامه رسمي و اداري زير را بنويسيد.
|
11/6/90 باسمه تعالي رئيس محترم دبيرستان شهدا فوراً به ثبت نام برادرم در آن مدرسه اقدام نماييد. |
درس بيست وسوم
1.در جمله های زیر قید ها و نوع آن ها را مشخص کنید.
الف- هر سال تابستان به یوش می رفتند.
ب- زن و مرد ،پیر و جوان ،دوان دوان به راه افتادند یک نفر با شتاب یک بلند گوی دستی به دستش می دهد.
2.در جمله زير دو گروه قيدي بيابيد و نوع آن ها را بنويسيد.
اتفاقاً چهره ي او را به سختي تشخيص دادم.
3.در جمله
«پسرك ،آهسته با دوست خود سخن گفت.»
الف- كدام واژه قيد است؟
ب- نشانه دار است يا بي نشانه؟
پ- نوع قيد را بنويسيد.
4.با توجه به متن داده شده، به پرسش هاي زير پاسخ دهيد.
«ناگهان ديروز دوست خود را ديدم و به او گفتم مي خواهم در برخي امور مرا ياري كند.»
الف- نوع قيدهاي بي نشانه ي «ناگهان» و«ديروز» را مشخص كنيد.
ب- يك« قيد نشانه دار» مشخص كنيد.
5.در نوشته ي زير قيدها را شناسايي كنيد و نوع آن ها را از نظر ظاهر( بي نشانه - نشانه دار) مشخص كنيد.
« من در خانه ي كوچكي زندگي مي كردم. ابتداي زندگي من بسيار ساده بود؛ آن روز هاي خوش، به سرعت سپري شدند و تدريجاً به سكوت و ظلمتي كه مرا فرا گرفته بود، عادت كردم.»
6.واژه ي «كودكانه» را يك بار به صورت «قيد» و يك بار به صورت« صفت» در دو جمله ي متفاوت به كار بريد.
7.واژه ي «اين جا» را يك بار به صورت «قيد» و يك بار به صورت« اسم» در دو جمله ي متفاوت به كار بريد.
8.نوع قيدهاي( بي نشانه ي- نشانه دار) را در نوشته ي زير مشخص كنيد و براي هر يك ،معادلي ديگر بياوريد.
باران بهاري قطره قطره مي باريد و خورشيد كاملاً پنهان بود؛ بچه ها سرخوش مي دويدند و آسمان به تدريج، تاريك مي شد.
9.كدام گزينه ،متمم قيدي نيست؟ چرا؟
الف- از اين جا ب- از امروز پ- از قضا ت- از مدرسه
10.واژه ي «زيبا» را يك بار به صورت «قيد» و يك بار به صورت« مسند» در دو جمله ي متفاوت به كار بريد.
11.با توجه به عبارت زير
آن ها با اشتیاق از میان گل و لای که حاصل جزر و مد آب خور است، خود را به قایق ها می رسانند و ساحل را به سوی جبهه های فتح ترک می کنند و به راستی آن چیست ؟ که همه ما را در این جا در این نخلستان ها گرد آورده است.تو خود جواب را می دانی عشق.
الف- كدام واژه «ضمير مشترك» است؟ مرجع آن را بنويسيد.
ب- واژه ي «با اشتياق« چه نوع قيدي است؟
پ- نوع دقيق وايسته هاي پيشين مشخص شده را بنويسيد.
درس بيست و چهارم
1.در كدام سطح زبان ،زبان شناسان فقط به بررسي نشانه هاي زبان و قواعد تركيب آن ها به منظور ساختن كلمات و عبارات جمله ها ي زبان بسنده مي كنند؟
2.واج شناسي چيست؟
3.درست و نادرست بودن جمله های زیر را مشخص کنید.
رابطه ي معنايي شب و روز تضاد است.
در بخش نحو ،به شيوه ي تركيب انواع كلمه تا سطح گروه يا جمله مي پردازند.
4.ويرايش كنيد.
من مسابقه اي كه ديروز برگزار شد را ديدم.
5.رزمندگان ،سلاح هايي كه به غنيمت گرفته بودند را به پشت جبهه منتقل كردند.
6.رابطه ي معنايي ميان هريك از كلمات زير را بنويسيد.
الف- ميخك و گياه ب- دوست و دشمن ج- مونس و همدم
7.رابطه ي معنايي ميان هريك از كلمات زير را بنويسيد.
الف- خانه و منزل ب- غم وشادي
8.رابطه ي معنايي ميان هريك از كلمات زير را بنويسيد.
الف- باران و ابر ب- عقل و جهل پ- بحر و دريا
9.رابطه ي معنايي ميان هريك از كلمات زير را بنويسيد.
الف- دانش آموز و مدرسه ب- شادي و نشاط
10.معناشناسي يكي از سطوح مطالعه ي زبان است. زبان شناسان در اين سطح ،چه مطالبي را بررسي مي كنند؟
11.معناشناسي چيست؟
12.هريك از موارد زير، به كدام سطوح زبان مربوط مي شود؟
الف- رابطه ي معنايي واژه هاي شب و روز، شأن و منزلت به ترتيب، تضاد و ترادف است.
ب- واژه ي زبان از تركيب واج هاي /ز/ َ /ب/ا/ن/ ساخته شده است و بر اساس قاعده ي واجي ، ساخت واژه ي «بازن» ممكن نيست.
پ- هر جمله از گروه هاي مختلف«اسمي» ،«حرف اضافه اي»،«متممي» و «فعلي» ساخته مي شود.
درس بيست وپنجم
1.حسن نامه هاي خصوصي در چيست؟
2.آيا مي توان نامه هاي خودماني را به زبان شكسته و محاوره نوشت؟
3.با رعايت اصول نامه نگاري دوستانه،براي معلم اول ابتدايي خود نامه بنويسيد.(حداكثر چهار سطر)
4.در نوشتن نامه هاي خصوصي ،به چه نكاتي بايد توجه كرد؟
5.از ويژگي هاي يك نامه هاي خصوصي و دوستانه ،چهار مورد را ذكر كنيد.
6.ويرايش كنيد.
با ارائة گزارش خود ، نظر مدير موسسه را تغيير دادند.
7.جمله ي زير را با ذكر دليل ويرايش كنيد.
«من مسابقه اي كه ديروز برگزار شد،ديدم و ارائة گزارش كردم.
پس در نیکی کردن بر یکدیگر سبقت بگیرید.(بقره / 148)
«خدایا ! گاهی وقت ها فکر می کنم زندگی شبیه یک میدان مسابقه است. یک میدان مسابقه که همه دارند در آن می دوند...همه می خواهند برنده بشوند و همه دوست دارند اول باشند.
بعضی ها برای برنده شدن تقلب می کنند؛ ...برای همین گاهی زندگی تبدیل می شود به مسابقه ای خطرناک؛ مسابقه ای که خیلی ها در آن زخمی می شوند.
امّا خدایا، تو خودت هم آدم ها را به مسابقه دعوت می کنی . البته مسابقه ی خوبی ها...
آدم های خوب هم با هم مسابقه می دهند . توی کارهای خوب از هم جلو می زنند و کسی که بیشتر خوبی می کند ، بیشتر به خدا نزدیک می شود. چه مسابقه ی قشنگی است دویدن برای نزدیک تر شدن به تو...
امّا مسابقه هایی هم وجود دارد که هیچ کس جز تو و خدا و فرشته ها ،در آن نیست.
تو نمی دانی تماشاچی ها کجا نشسته اند. تو نمی دانی چه جوری امتیاز می دهند و چه جوری داوری می شود. امّا مطمئنی ، مسابقه ای وجود دارد و داوری و امتیازی. راستی هیچ وقت توی چنین مسابقه ای شرکت کرده ای؟ نتیجه چه شد؟ برنده شدی یا بازنده؟»
«برگرفته از کتاب نامه های خط خطی، عرفان نظرآهاری»
1.متن بالا یک نامه است ؛ نوع آن چیست؟ دو ویژگی آن را نویسید.
درس بيست وششم
1.«گروه كلمه ها» يا «گروه واژه ها» را با ذكر مثال تعريف كنيد.
2.رابطه ي معنايي هر يك از گروه كلمه هاي زير را بنويسيد.
تعاريف بيهوده نغز و دلكش حاشيه گذاري كتاب
3.غلط هاي املايي را در متن زير ،اصلاح كنيد.
مي خواهم با درنگ و تعنّي ، بدان جا روم كه خداوند، آن را سر حد دنياي خلقت قرار داده و با تمأنينه و آرامش، اَجين كرده است. مي خواهم با آسايش و فراق بال به اوج سما رسم. مي دانم كه خواستار وصال معشوق ،بايد قبه و زشتي هاي هواي نفس را ببيند و به شأن و منزلت انساني خود بينديشد.
درس بيست وهفتم
1.نقش نما را در عبارت زیر بیابید.
« چون من عادت کرده ام شکل هر چیز را با لمس کردن به ذهنم بسپارم.»
2.در عبارت زير دور نقش نماها خط بكشيد و نام آن ها را بنويسيد.
رفتم تا موضوع انشا را از علي بپرسم.
3.در جمله ي زير يك نقش نما مشخص كنيد و نوع آن را بنويسيد.
« اي پروردگارم ،عاشقانه تو را مي ستايم.»
4.حرف ربط «وابسته ساز « و «هم پايه ساز» را در نوشته ي زير مشخص كنيد.
« اگر مي خواهيد به تكامل برسيد و پيشرفت كنيد ،بايد پشتكار داشته باشيد.»
5.حرف ربط «وابسته ساز « و «هم پايه ساز» را در نوشته ي زير مشخص كنيد.
«با اين كه در راه كسب علم رنج برد و دشواري هاي بسياري را تحمل كرد،اما از ادامه ي راه منصرف نشد.»
6.با مقايسه ي دو جمله ي زير، بنويسيد نگارش كدام جمله توصيه نمي شود؟ دليل خود را بنويسيد.
الف- هم من مطالب درسي ام را امشب مرور خواهم كرد هم شما.
ب- هم آنان به كتابخانه مي روند هم ما مي رويم.
7.باذكر دليل جمله ي زير را ويرايش كنيد.
در اردوي علمي مدرسه،هم ما گزارش مفصلي نوشتيم وهم مسئولين مدرسه.
8.انواع نقش نما را را نام ببريد و هر يك را در جمله اي به كار بريد.
9.نقش نما را در عبارت زیر بیابید.
گفتم :آي مردم ! اگر وكيل تعيين مي كنيد ، محض رضاي خدا چشمانتان را واكنيد كه به چاله نيفتيد امّا دقّت نكردند.
10.نوع حرف ربط (پيوند) را در جمله هاي زير مشخص كنيد.
الف- آن روز ، منتظرش بود ولي نيامد.
ب- همين كه چشمش به من افتاد، گريه را شروع كرد.
درس بيست وهشتم
1.جمله ي زير را كوتاه خلاصه كنيد به طوري كه مفهوم اصلي حفظ شود.
« هركه در كارهاي بزرگ و مهمّات با خردمندان و عقلا مشورت و هم انديشي مي كند،در واقع شريك عقل و انديشه ي آن ها مي شود.»
2.«خلاصه نويسي» به چند روش صورت مي گيرد؟ نام ببريد.
3.با ذكر مثال بنويسيد كه در چه مواردي نشانه هاي خطّ فارسي را رعايت مي كنيم؟
4.بررسي كنيد آيا در خط فارسي ،نشانه گذاري رايج است.
5.آيا مي توان تعريف هاي علمي را خلاصه كرد؟ چرا؟
